16 december 2016

Voorkom legalisering draagmoederschap

Draagmoederschap is altijd in strijd met de menselijke waardigheid

Na tweeënhalf jaar denkwerk publiceerde de commissie-Wolfsen vorige week woensdag haar rapport over meerouderschap. Een van de dingen die wettelijk geregeld worden, is het draagmoederschap.

Ethische dilemma's

Homoseksuele of ongewenst kinderloze stellen die een vrouw bereid vinden om voor hen een kind te baren, moeten automatisch ouder kunnen worden. Geen gedoe meer met adoptieregelingen en erkenningsprocedures. De voorafgaande vraag of draagmoederschap ook moreel aanvaardbaar is, blijft echter onbeantwoord. De gelukkig lachende meeroudergezinnen in Nieuwsuur kunnen de ethische dilemma’s niet verbloemen.

Recht op een kind

De biologie is duidelijk: je hebt een man en een vrouw nodig voor de conceptie van een kind. Homoseksuele stellen kunnen dus geen kinderen krijgen. Tegenover die natuurlijke orde staan nieuwe technologische mogelijkheden. Met die mogelijkheden ontstaan kansen en wensen. Zo kunnen homoseksuele stellen toch een kinderwens ontwikkelen en realiseren.

En nu moet de overheid dat juridisch faciliteren. Want iedereen heeft ‘recht op een kind’. Het uitgangspunt van de moraal is dan het rationele, zelfbeschikkende individu, dat zelf kan beslissen of hij een kind wenst of niet.

Onderhandelen over je baarmoeder

Tegenover deze wensouder staat degene die zijn wensen moet vervullen. In dit geval is dat de draagmoeder. Die draagmoeder krijgt nu juridische vrijheid om over haar reproductieve mogelijkheden te contracteren. Haar baarmoeder is inzet van onderhandelingen, zij het zonder een financiële component. Dat is een regelrechte inbreuk op haar menselijke waardigheid. Vrijwillig daarmee instemmen heft die inbreuk niet op.

Medische bezwaren

Medische bezwaren zijn er ook: een hogere kans op tweelingen, zwangerschapsvergiftiging en postnatale depressie. Ook zijn er sociale risico’s. De biologische moeder moet de strijd aanbinden met de wensouders om de aandacht van het kind. Verder kunnen familie en vrienden afwijzend reageren, met alle psychische druk van dien.

Met voorlichting, counseling en rechterlijke toetsing van het contract wordt geprobeerd om die kwetsbare positie enigszins op te heffen. Het fundamentele bezwaar, de aantasting van de menselijke waardigheid, wordt zo ’netjes’ weggeregeld.

Het kind als product

Waarover wordt een contract opgesteld? Over een nog te ontstaan menselijk wezen. Dat kind wordt niet geboren uit liefde, uit een act van seksualiteit, maar uit een contractuele verplichting.

Daarmee verworden kinderen tot producten. Een kind zien als resultaat van onderhandelingen is inhumaan. Dat doet afbreuk aan zijn menselijke waardigheid. Dat kan niet gecompenseerd worden met een recht op afstammingsinformatie.

En er blijft sprake van kinderkoop, ook al is de vergoeding maar vijfhonderd euro per maand. Dat is overigens voor een bijstandsmoeder in Rotterdam een aardige inkomstenbron, want het wordt niet aangemerkt als werk. Zelfs het Europees Parlement en de Raad van Europa vinden dat onaanvaardbaar.

In belang kind en draagmoeder

Nu de constructie is bedacht dat de rechter de draagmoedercontracten moet toetsen, wordt hij opgezadeld met het oplossen daarvan. Dat moet voorkomen worden. Want elke vorm van draagmoederschap tast de menselijke waardigheid aan. In het belang van het kind en de draagmoeder moet legalisering worden voorkomen.

Dit artikel verscheen in het Katholiek Nieuwsblad.